Πάντα πρώτος φτάνει στο έγκλημα. Πάντα βρίσκει τον δολοφόνο. Πάντα τον περιβάλλει ένα μυστήριο. Τον λένε Σέρλοκ Χολμς, τον λένε Ηρακλή Πουαρό, τον λένε... και κάνει βόλτες χρόνια τώρα στις σελίδες των βιβλίων και τις οθόνες των κινηματογραφικών αιθουσών."Οι καλύτεροι φόνοι συμβαίνουν χωρίς να τους στήσουμε, όπως και στη ζωή" συνήθιζε να λέει ο Alfred Hitchcock. Αυτό μάλλον είναι ένας κανόνας για κάθε αστυνομικό συγγραφέα που σέβεται τον εαυτό του. Με τη σκοτεινή πλευρά της ζωής ασχολήθηκαν με μαεστρία πολλοί μυθιστοριογράφοι, αφήνοντας κληρονομιά θρυλικά εγκλήματα και ακόμα πιο θρυλικούς ντετέκτιβ. Η μεγάλη οθόνη βέβαια δεν θα μπορούσε παρά να τους λατρέψει. Γιατί όλοι τους, αν μη τι άλλο, είχαν ευφυΐα και στυλ.
Ο Sherlock Holmes επιστρέφει"Σκέφτομαι να σκοτώσω τον Χολμς και να τον πετάξω στα σκουπίδια μια και καλή. Με αποσπά από άλλα πράγματα", έγραφε στη μητέρα του ο δημιουργός του Arthur Conan Doyle. Ήταν τόση η φήμη που απέκτησε ο ντετέκτιβ, που ο συγγραφέας δεν άντεχε άλλο το βάρος της. Και το 1893, έξι χρόνια αφότου τον πρωτοπαρουσίασε στο κοινό, τον "σκοτώνει" για να ασχοληθεί επιτέλους με τα ιστορικά μυθιστορήματα του. Μετά από άλλα έξι χρόνια, υπό την πίεση του κοινού, αναγκάζεται να τον "αναστήσει". Με τη μακριά του κάπα, το χαρακτηριστικό καρό καπέλο, την πίπα, το ακαταμάχητο βρετανικό φλέγμα και τους κομψούς διαλόγους του με τον δρ. Γουότσον, ο Σέρλοκ Χολμς ήταν ο ντετέκτιβ που βρισκόταν πάντα ένα βήμα μπροστά. "Δουλειά μου είναι να γνωρίζω όσα όλοι οι άλλοι αγνοούν" αυτοσυστήνεται. "Σε κάθε περίπτωση, έμαθα να ζω από την εξυπνάδα μου, αν και συχνά κινδύνεψε η ζωή μου (τρεις φορές από άντρες και μία από γυναίκα)". Ο Guy Ritchie θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ευτυχής που ο Χολμς τη γλίτωσε από τον δημιουργό του. Η δική του εκδοχή δεν έχει και μεγάλη σχέση με την γνωστή εικόνα του διάσημου ντετέκτιβ. Ο κινηματογραφικός Χολμς του 2010 ζει στον βρώμικο υπόκοσμο, στο βικτοριανό Λονδίνο, και μοιάζει μάλλον με σούπερμαν περασμένων αιώνων. Το κοινό πάντως τον λάτρεψε εξίσου. Παρεμπιπτόντως, ο ντετέκτιβ κράτα μια θέση στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες ως "ο χαρακτήρας που έχουν ενσαρκώσει οι περισσότεροι ηθοποιοί", με 75 τον αριθμό να τον έχουν υποδυθεί σε 211 ταινίες!
Ο Πουαρό και η "βασίλισσα του εγκλήματος"Μέσα σε πενήντα και πλέον χρόνια, από το 1920 ως το 1975, πρωταγωνίστησε σε 33 μυθιστορήματα και 51 διηγήματα. Ο Ηρακλής Πουαρό μπορεί να είναι βελγικής καταγωγής, η δημιουργός του όμως ήταν μια δαιμόνια βρετανίδα συγγραφέας που της άρεσε να πλέκει ιστορίες ενώ έπλενε πιάτα. Ο λόγος φυσικά για την ντέιμ Agatha Christie. Ο Albert Finney, ο Peter Ustinov, ο Ian Holm και ο Alfred Molina είναι λίγοι μόνο από τους ηθοποιούς που ενσάρκωσαν τον Ηρακλή Πουαρό στη μεγάλη οθόνη. Ο ντετέκτιβ με το χαρακτηριστικό μουστάκι, που έχει πάθος με την τάξη και τον επαγωγικό συλλογισμό και έμενε πάντα ατάραχος, ήταν ο μοναδικός φανταστικός χαρακτήρας στον οποίο οι "New York Times" αφιέρωσαν τη στήλη της νεκρολογίας. Όπως και ο Ντόιλ, έτσι και η Κρίστι είχε βαρεθεί τον ήρωα της, αυτή όμως αρνήθηκε να τον ξεφορτωθεί υποστηρίζοντας ότι "πρέπει να δίνουμε στο κοινό αυτό που μας ζητά". Αντίθετα, λέγεται ότι συμπαθούσε ιδιαίτερα τη γεροντοκόρη βοηθό του Πουαρό, μις Μαρπλ. Από τα 80 μυθιστορήματα της Κρίστι έχουν γίνει ταινίες περί τα 30. Το "Έγκλημα στον Νείλο", οι "Δέκα μικροί Ινδιάνοι", το "Στον καθρέφτη είδα τον δολοφόνο" και το "Ραντεβού με τον θάνατο" είναι από τα πιο γνωστά έργα της που έγιναν και ταινίες. Το αποκορύφωμα βέβαια ήταν το "Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές" (1974) του Sidney Lumet, το οποίο ήταν υποψήφιο για έξι Όσκαρ.
Ντετέκτιβ και κατάσκοποι με διαχρονικό στυλΟ επιθεωρητής Ρέμπους του Ian Rankin είναι ίσως ο διασημότερος σύγχρονος ντετέκτιβ. Αντιήρωας, κυνικός και περιθωριακός, ο Ρέμπους ταιριάζει απόλυτα με το σκληρό προφίλ που απαιτεί η εποχή. Γνωρίζουμε ελάχιστα για την εξωτερική του εμφάνιση, ξέρουμε όμως ότι είναι σκληρός, καστανός Σκωτσέζος με πράσινα μάτια που είναι παντρεμένος με την δουλειά του. Οι περιπέτειες του μεταφέρθηκαν στη μικρή οθόνη το 2000 με πρωταγωνιστή τον John Hannah και φιγουράρουν στις λίστες των μπεστ σέλερ.
Χρόνια πριν, το 1939 για την ακρίβεια, έκανε το ντεμπούτο του στο κοινό ο Philip Marlowe, μέσα από τον "Μεγάλο ύπνο" του Raymond Chandler. Ο Μάρλοου δρα στο Λος Άντζελες, είναι γύρω στα 33, φορά κουστούμι και καπέλο, ενώ χαρακτηριστικό του είναι ότι μένει ψύχραιμος ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές. Δύο θρύλοι της μεγάλης οθόνης, ο Humphrey Bogart και ο Robert Mitchum, τον υποδήθηκαν σε δύο διασκευές του ομώνυμου έργου. Ο τελευταίος μάλιστα έχει παίξει τον Μάρλοου και στο "Farewell My Lovely" (που βγήκε με τον ελληνικό τίτλο "Δέκα δολοφόνοι για τον ντετέκτιβ Μάρλοου"). Ταινίες όμως έχουν γυριστεί δεκάδες έργα του Τσάντλερ, με πιο γνωστές το "Η κυρία της λίμνης" με τον Robert Montgomery και το "Long Goodbye" (που βγήκε με τον τίτλο "Μια σφαίρα, ένα αντίο") με πρωταγωνιστή τον Elliott Gould.
Στην Πόλη των Αγγέλων συμβαίνουν και οι περισσότερες ιστορίες του James Ellroy, ο οποίος ξέρει αναμφισβήτητα να δίνει τροφή στους κινηματογραφιστές. Το "Λος Άντζελες Εμπιστευτικό" διαδραματίζεται στο L.A. τη δεκατία του '50 γύρω από κάποιους διεφθαρμένους αστυνομικούς. Η Kim Basinger κερδίζει ένα Όσκαρ β' γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της στην ταινία και ο Russell Crowe γίνεται διάσημος. Η διαφθορά στο μεταπολεμικό Los Angeles είναι και το θέμα της "Μαύρης Ντάλιας". Η υπόθεση περιστρέφεται γύρω από την ανεξιχνίαστη δολοφονία μιας στάρλετ, τέλη της δεκαετίας του '40. Το βιβλίο μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη από τον Brian De Palma, με την Scarlett Johansson πρωταγωνίστρια. Ταινίες όμως έχουν γίνει και "Ο μπάτσος της 5ης Λεωφόρου", το "Ρέκβιεμ για τον Μπράουν" και το "Stay Clean", ενώ κάποια έργα του έχουν μεταφερθεί στην τηλεόραση.
Ο John le Carré από την άλλη, προτιμά να τοποθετεί τις ιστορίες του σε διάφορα μέρη του κόσμου. Οι ήρωες του μπλέκουν σε απίστευτες καταστάσεις, οι οποίες όμως σχετίζονται άμεσα με τον συναισθηματικό τους κόσμο. Τα πιο γνωστά του έργα έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο και μάλιστα με εξαιρετική επιτυχία. Αρκεί να θυμηθούμε το "Ο κατάσκοπος που γύρισε από το κρύο" με τον Richard Burton, τον "Ράφτη του Παναμά" (με τους Geoffrey Rush, Pierce Brosnan και Harold Pinter σε έναν μικρό ρόλο) και τον "Επίμονο κηπουρό" με τις εξαιρετικές ερμηνείες από τους Rachel Weisz, Ralph Fiennes.
Αφιερωμένο εξαιρετικά στη φίλη μου τη Δέσποινα...
Πηγή: Περιοδικό Life Public #16, Ιστορίες μυστηρίου, της ΕΛΙΝΑΣ ΜΠΕΗ.
Πως μου ήρθε να μιλήσω γι' αυτή τη πόλη...; Δεν την έχω καν επισκεφθεί ποτέ, αλλά πραγματικά θα ήθελα πολύ κάποια στιγμή να το κάνω! Σας εκπλήσσω μάλλον γιατί με έχετε συνηθίσει να μιλάω για τις Ιταλικές πόλεις, αλλά να που μια φορά είπα να αλλάξω μοτίβο!
