Από τότε στις αρχές του 19ου αιώνα, που ο σκώτος μυθιστοριογράφος Walter Scott άρχισε να βάζει στις σελίδες των μυθιστορημάτων του πρόσωπα από την πρόσφατη ιστορία του τόπου του και έγινε έτσι ο "πατέρας" του ιστορικού μυθιστορήματος, αυτό το είδος έχει γράψει μεγάλη ιστορία, με πολλές αντιθέσεις, πολλές αντεγκλήσεις και πολλούς φανατικούς αναγνώστες. Όλοι μέσα από το συνδυασμό μυθοπλασίας και έρευνας επιδιώκουν να γνωρίσουν παλαιότερες εποχές, παλιότερους τόπους και τρόπους ζωής, και κυρίως να προσεγγίσουν ιστορικά πρόσωπα, λιγότερο ή περισσότερο γοητευτικά. Από τότε μέχρι σήμερα, το ξένο αλλά και το ελληνικό μυθιστόρημα έχει να επιδείξει πολλούς συγγραφείς - σταρ που καταπιάνονται με πρωταγωνιστές ή δευτεραγωνιστές και με γνωστά ή άγνωστα περιστατικά της ιστορίας. Ανάμεσά τους ο Valerio Massimo Manfredi, ο Ιταλός συγγραφέας με βιβλία που στρέφονται περισσότερο στην περίοδο της αρχαιότητας ("Χίμαιρα", "Η τελευταία Λεγεώνα", " Ο Φαραώ της άμμου" κ.α. που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός και Λιβάνης). Ο Αμερικανός Steven Pressfield καταπιάνεται συχνά στα βιβλία του του με ιστορίες της αρχαίας Αθήνας και Σπάρτης, αναδεικνύοντας την καθημερινή διαβίωση και τις πολιτισμικές αξίες. Γνωστότερα από τα βιβλία του και best-seller είναι οι "Άνεμοι πολέμου" και "Οι Πύλες της φωτιάς" (εκδόσεις Πατάκη), ενώ πρόσφατα στράφηκε και στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο με το βιβλίο "Σκοτώστε τον Ρόμελ". Ο Βρετανός Bernard Cornwell έχει γράψει μυθιστορήματα που αφορούν κυρίως την περίοδο των Ναπολεόντειων Πολέμων και έχει πουλήσει περισσότερα από τέσσερα εκατομμύρια αντίτυπα στις χώρες όπου έχει μεταφραστεί. Στην Ελλάδα τα βιβλία του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός ("Οι άρχοντες του Βορρά", "Το τελευταίο βασίλειο", "Ο χλωμός καβαλάρης" κ.α.). Αν θέλαμε να κάνουμε καταγραφή των ιστορικών μυθιστορημάτων δεν θα μας έφταναν πολλές σελίδες. Τα κείμενα που έχουν γραφτεί είναι πολλά. Πάντως μια έγκυρη ενημέρωση μπορεί να μας δώσει το βιβλίο της Σοφίας Ντενίση "Το ελληνικό μυθιστόρημα και ο Sir Walter Scott" (εκδόσεις Καστανιώτη). Στις σελίδες του θα βρούμε τις απαρχές του ιστορικού μυθιστορήματος, τους πρώτους μεγάλους συγγραφείς, τα ρεύματα που ακολούθησαν μέχρι σήμερα. Και φυσικά θα βρούμε και τους Έλληνες εκπροσώπους του ιστορικού μυθιστορήματος που δεν είναι διόλου λίγοι. Από τον Αλέξανδρο Ρίζο Ραγκαβή και τον Δημήτριο Βικέλα μέχρι τους σημερινούς τη Ρέα Γαλανάκη (στο τελευταίο της μυθιστόρημα "Φωτιές του Ιούδα, στάχτες του Οιδίποδα" εκδόσεις Καστανιώτη αντλεί το υλικό της από προφορικό ποίημα της Κρήτης την περιόδο της Αναγέννησης), τη Μαρω Δούκα, τον Νίκο Θέμελη, τον νικητή του Βραβείου Αναγνωστών Γιάννη Καλπούζο με το "Ιμαρέτ" του (εκδόσεις Μεταίχμιο), τη Μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου, την Ελένη Σαραντίτη με τη "Θυσία" της (εκδόσεις Πατάκη) κ.α. Είναι πολλά και ενδιαφέροντα τα ιστορικά μυθιστορήματα που κυκλοφορούν αυτό το διάστημα. Από την ξένη λογοτεχνία προτείνουμε το "Ένα καπρίτσιο" του John Fowles (εκδόσεις Εστία), που εκτυλίσσεται τον Απρίλιο του 1736 στη νοτιοδυτική Αγγλία, τα χρόνια μεταξύ της Αγγλικής και της Γαλλικής Επανάστασης. Ο Ben Blushi αναζητά τις συγκρούσεις του Αλή Πασά με τους Χριστιανούς στο βιβλίο του "Να ζεις σε νησί" (εκδόσεις Καστανιώτη) και ο Ιρανός Kader Abdolah στο "Σπίτι του τεμένους" (εκδόσεις Καστανιώτη) ξετυλίγει όλη τη σύγχρονη ιστορία του Ιράν. Ενώ η Karen Essex στο βιβλίο της "Η αρπαγή της Αθήνας" (εκδόσεις Πατάκη) περιγράφει μια από τις προσπάθειες λεηλάτησης των γλυπτών του Παρθενώνα. Οι Έλληνες συγγραφείς καταπιάνονται ολοένα και με περισσότερες περιόδους της ελληνικής ιστορίας. Η Έλενα Χουζούρη στο "Πατρίδα από βαμβάκι" (εκδόσεις Κέδρος) καταγράφει την πορεία δύο αδελφών μετά τον Εμφύλιο και τη ζωή των Ελλήνων στην Τασκένδη. Η Αγγελική Σμυρλή στέκεται στην ιστορία των τελευταίων 50 χρόνων της Κύπρου στο νέο της βιβλίο "Αναφορά στον Νικόλα Θησέα" (εκδόσεις Κέδρος). Βιβλία που ρίχνουν τους προβολείς σε όλες τις ιστορικές περιόδους, σε μικρά και μεγάλα γεγονότα. Ένας έμμεσος τρόπος να προσεγγίσουμε, μέσω της λογοτεχνίας, την ιστορία, το απώτερο και το πρόσφατο παρελθόν και να το γνωρίσουμε.
Πηγή: Περιοδικό Life Public #15, Λογοτεχνία, της ΟΛΓΑΣ ΣΕΛΛΑ.